Przepisy i normy dotyczące bram przemysłowych

Brama przemysłowa, jaka jest, każdy widzi. I na tym można by skończyć jakiekolwiek dywagacje na ich temat, gdyby nie fakt, że i one podlegają pewnym normom i przepisom. Treść tychże przepisów wyrażają różnego rodzaju normy, które określają np. stopień przenikania ciepła lub odporność na obciążenie wiatrem.

Ogólne przepisy dotyczące bram przemysłowych

Zacznijmy od tego, że projektowanie, montaż bram przemysłowych oraz ich konserwacja, to czynności, które należy przeprowadzać zgodnie z określonymi normami. Obowiązkiem wykonawcy, ale i inwestora jest dogłębna znajomość tychże przepisów, a także stosowanie ich w taki sposób, aby brama przemysłowa nie stanowiła niebezpieczeństwa dla jej użytkowników.

Należy też pamiętać o jasnym określeniu wszystkich zasad dotyczących eksploatacji bram przemysłowych. Końcowy użytkownik powinien otrzymać gotowy regulamin obsługi, który definiuje:

• zasady eksploatacji bram,
• czynności przeprowadzane w ramach konserwacji,
• obowiązki osób odpowiedzialnych za utrzymanie bramy,
• kwestie dotyczące gwarancji oraz obsługi pogwarancyjnej.

Normy dotyczące montażu i utrzymania bram przemysłowych

Zgodnie z tym, co napisaliśmy wcześniej, utrzymanie i montaż bram przemysłowych wiążą się z koniecznością przestrzegania odpowiednich założeń bezpieczeństwa. Są one zdefiniowane przez Polski Komitet Normalizacyjny, a konkretnie — Organy Techniczne (OT), które specjalizują się w wybranych zagadnieniach. Ogólne wymagania dotyczące bram znajdują się w dwóch normach:

• PN-EN 13241-1+A1:2011 Bramy. Norma wyrobu. Część 1: Wyroby bez właściwości dotyczących odporności ogniowej lub dymoszczelności.
• PN-EN 14600:2009 Drzwi, bramy i otwieralne okna z właściwościami dotyczącymi odporności ogniowej i/lub dymoszczelności.

Jak widać, mowa tu o normach PN-EN. Są to przepisy, które de facto wdrażają zalecenia obowiązujące na terytorium Unii Europejskiej.

W zapisach powyższych norm ogólnych wyróżniamy przepisy szczegółowe. Dotyczą one następujących zapisów:

• norma PN-EN 12424:2002 o nazwie Bramy. Odporność na obciążenie wiatrem. Klasyfikacja.,
• norma PN-EN 12425:2002 o nazwie Bramy. Odporność na przenikanie wody. Klasyfikacja.,
• norma PN-EN 12426:2002 o nazwie Bramy. Przepuszczalność powietrza. Klasyfikacja.,
• norma PN-EN 12428:2002 o nazwie Bramy. Współczynnik przenikania ciepła. Wymagania dotyczące obliczeń.,
• norma PN-EN 12433-1:2002 o nazwie Bramy. Terminologia. Część 1: Typy bram.,
• norma PN-EN 12433-2:2002 o nazwie Bramy. Terminologia. Część 2: Elementy bram.,
• norma PN-EN 12453:2002 o nazwie Bramy. Bezpieczeństwo użytkowania bram z napędem. Wymagania.,
• norma PN-EN 12604:2002 o nazwie Bramy. Aspekty mechaniczne. Wymagania.,
• norma PN-EN 12635+A1:2010 o nazwie Bramy. Instalowanie i użytkowanie.,
• norma PN-EN 12978+A1:2009 o nazwie Drzwi i bramy. Urządzenia zabezpieczające do drzwi i bram z napędem. Wymagania i metody badań.,
• norma PN-EN 13241-1+A1:2009 o nazwie Bramy. Norma wyrobu. Część 1: Wyroby bez właściwości dotyczących odporności ogniowej lub dymoszczelności.,
• norma PN-EN 14600:2009 o nazwie Drzwi, bramy i otwieralne okna o właściwościach odporności ogniowej i/lub dymoszczelności. Wymagania i klasyfikacja.

Jak widać, bezpieczeństwo bram przemysłowych zależy nie tylko od niezawodności zastosowanego w niej mechanizmu, ale też od zainstalowania odpowiednich mechanizmów zabezpieczających, zachowania właściwych zaleceń mechanicznych (np. dopuszczających odpowiednie obciążenie), a także zdefiniowania zasad poprawnego eksploatowania i serwisowania tychże bram.

Jakie są sankcje za nieprzestrzeganie przepisów?

Nieprzestrzeganie ww. norm wiąże się z dużym ryzykiem poważnych sankcji. Stan techniczny i bezpieczeństwo bram przemysłowych jest monitorowanie przez Urząd Dozoru Technicznego, który wykonuje okresowe badania techniczne. Podmioty, które nie stosują się do zaleceń, mogą ponieść określone sankcje. Jeśli odstępstwo od normy zostało wykazane podczas technicznego badania odbiorczego, Urząd Dozoru Technicznego może podjąć decyzję o wstrzymaniu eksploatacji bramy lub niektórych mechanizmów wchodzących w jej skład.

A co, jeśli przedsiębiorstwo świadomie nie stosuje się do wybranej normy bram przemysłowych? W takiej sytuacji osoba wskazana przez UDT może ponieść konsekwencję w postaci:

• grzywny,
• kary ograniczenia wolności.

W niektórych przypadkach, jeśli przepisy bramy przemysłowe nie są przestrzegane, Urząd może nakazać jej rozbiórkę.

Najczęstsze błędy przy stosowaniu norm w praktyce

Nawet pomimo obowiązujących sankcji wiele firm realizujących projektowanie i budowę bram przemysłowych popełnia (świadomie lub nieświadomie) błędy dotyczące właściwej interpretacji normy bram przemysłowych. Większość tych błędów polega na:

• błędnej interpretacji zapisów norm lub też odnoszenia się do nieaktualnych przepisów,
• obawie przed zwiększonymi kosztami wprowadzenia niektórych zmian,
• niewłaściwym określeniu obowiązków dotyczących eksploatacji i konserwacji bram,
• ograniczenia działania niektórych zabezpieczeń w celu zwiększenia przepustowości bramy.

Reasumując, przepisy bramy przemysłowe dokładnie określają ich sposób eksploatacji oraz zasady dotyczące projektowania, instalacji oraz konserwacji. Dlatego konieczne jest przestrzeganie ww. zapisów w trosce o bezpieczeństwo własne i swoich pracowników.